بررسی موج نوی فونت فارسی – مقایسهٔ ۱۰ فونت بر اساس ۱۰ معیار

۸- فونت Saman:

این فونت توسط رضا سالاری‌فر برای بانک سامان طراحی شده است. این شاید دومین بانکی باشد که از یک فونت اختصاصی بهره می‌برد! ‌با هم به بررسی این فونت می‌پردازیم:

۱- خوانایی در سایز کوچک:
این فونت در این زمینه خوب عمل می‌کند. (۱۰/۱۰)

۲- وزن‌های متنوع:
این فونت احتمالن در ۲ وزن ارائه شده است. (متاسفانه اطلاعات من در این زمینه کامل نیست و امیدوارم که در صورت اشتباه بنده را اصلاح کنند.) (۱۰/۱۰)

۳- اعداد، نشانه‌ها و گلیف‌های اضافی:
این فونت تنها از گلیف‌ «أ» پشتیبانی نمی‌کند. لیگچر «ریال» به نظر متعلق به فونت دیگری ست. (۹/۱۰)

۴- دو زبانه بودن:
این فونت دو زبانه است، اما اعداد لاتین را هم فارسی تایپ می‌کند. (۹/۱۰)

۵- گلیف‌های متناسب و هماهنگ با کل فونت:
گلیف‌های این فونت به جز «ع» و «ح» و همسان‌هایشان، هماهنگ هستند و حالتی تقریبن کالیگرافیک در انتهایشان دارند. (۹/۱۰)

۶- امکان استفاده‌ی همزمان در وب و نشر رومیزی:
این فونت می‌تواند در فضای وب مورد استفاده قرار بگیرد اما به نظر می‌رسد برای نشر رومیزی مناسب‌تر است که این احتمالن مقوله‌ای سلیقه‌ای خواهد بود. (۹/۱۰)

۷- نداشتن مشکل در اتصالات و ترکیبات:
این فونت در این زمینه مشکلاتی دارد که در تصویر بهتر دیده می‌شود. (۶/۱۰)

۸- نوآوری:
خانواده‌ی فونت سامان در این زمینه امتیاز خوبی می‌گیرد. (۹/۱۰)

۹- زیبایی:
این از آن فاکتورهایی هست که توضیح دادنش دشوار و مصادیقش کاملن شخصی‌ست. بنابراین امتیاز این بخش بدون توضیح اضافی و با در نظر گرفتن تمام موارد زیبایی‌شناسی فونت فارسی و تناسبات بصری داده می‌شود. (۶/۱۰)

۱۰- کپی‌رایت، لایسنس و امکان خرید:
این فونت تا کنون چه به صورت رایگان و چه برای خرید عرضه نشده است و استفاده از آن محدود به بانک سامان است. (۰/۱۰)

پیشنهاد: آپدیت جدیدی جهت بهبود فونت ارائه شود. متاسفانه امکان مطرح کردن پیشنهاد عرضه‌ی این فونت جهت خرید وجود ندارد.

۹- فونت Vazir:

این فونت توسط صابر راستی کردار طراحی شده است. صابر بدون هیچ سابقه و آموزشی در زمینه‌ی طراحی فونت ۶ تایپ‌فیس مختلف طراحی کرده است که فونت‌های خوبی هستند. از میان این فونتها، وزیر را انتخاب کرده‌ام که ‌با هم به بررسی این فونت می‌پردازیم:

۱- خوانایی در سایز کوچک:
این فونت در این زمینه بسیار خوب عمل می‌کند. (۱۰/۱۰)

۲- وزن‌های متنوع:
این فونت در ۴ وزن لایت، ساده، مدیوم و بولد ارائه شده است. (۱۰/۱۰)

۳- اعداد، نشانه‌ها و گلیف‌های اضافی:
این فونت گلیف‌های متعددی را پشتیبانی نمی‌کند که در تصویر بهتر مشاهده می‌شود. (۵/۱۰)

۴- دو زبانه بودن:
این فونت فقط گلیف‌های زبان فارسی را در خود دارد و با تغییر زبان کیبورد مجبور می‌شوید که فونتتان را تغییر بدهید. (۰/۱۰)

۵- گلیف‌های متناسب و هماهنگ با کل فونت:
گلیف‌های این فونت کاملن هماهنگ هستند، به جز گلیف‌ «م» که به نظر می‌آید کمی انحنا دارد و اندکی غریبی در «ـهـ» نیز دیده می‌شود. (۹/۱۰)

۶- امکان استفاده‌ی همزمان در وب و نشر رومیزی:
این فونت به خوبی می‌تواند در فضای وب مورد استفاده قرار بگیرد. ممکن است که کمی برای نشر رومیزی مناسب نباشد که احتمالن مقوله‌ای سلیقه‌ای خواهد بود. (۸/۱۰)

۷- نداشتن مشکل در اتصالات و ترکیبات:
این فونت در این زمینه بی‌نقص عمل می‌کند. (۱۰/۱۰)

۸- نوآوری:
خانواده‌ی فونت وزیر می‌تواند نمره‌ی خوبی در این زمینه دریافت کند. (۸/۱۰)

۹- زیبایی:
این از آن فاکتورهایی هست که توضیح دادنش دشوار و مصادیقش کاملن شخصی‌ست. بنابراین امتیاز این بخش بدون توضیح اضافی و با در نظر گرفتن تمام موارد زیبایی‌شناسی فونت فارسی و تناسبات بصری داده می‌شود. (۸/۱۰)

۱۰- کپی‌رایت، لایسنس و امکان خرید:
این فونت آزاد است. برای استفاده از این فونت نیاز به پرداخت مبلغی نیست، اما شما می‌توانید در صورت تمایل به میزان دلخواه از طراح یا طراحان فونتهای آزاد حمایت کنید. وزیر از طریق گیت‌هاب طراح قابل دانلود است. این فونت همچنین تحت لایسنسی قرار دارد که می‌تواند تغییر داده شده و توسط شخص دیگری مجددا طراحی و تکمیل شود. (۱۰/۱۰)

پیشنهاد: آپدیت جدیدی جهت بهبود فونت ارائه شود. خیلی خوب است اگر این فونت نیز به صورت دو زبانه عرضه شود.

۱۰- فونت Vije:

این فونت توسط دامون خانجانزداه طراحی شده است. در کمال احترامی که برای این طراح حروف شناخته شده‌ی کشورمان داریم و از آثار و راهنمایی‌های ایشان بوده که فونت‌های متعددی طراحی و روانه‌ی دنیای حروف فارسی شده، در بسیاری موارد این فونت مرا متعجب و در دیگر مواقع به یاد فونت Courier New می‌اندازد. ‌با هم به بررسی این فونت می‌پردازیم:

۱- خوانایی در سایز کوچک:
این فونت در این زمینه خوب عمل می‌کند، اما مشکلاتی هم به هنگام خوانده شدن در فضای وب دارد. (۹/۱۰)

۲- وزن‌های متنوع:
این فونت در ۲ وزن ارائه شده است. (۱۰/۱۰)

۳- اعداد، نشانه‌ها و گلیف‌های اضافی:
این فونت برخی از گلیف‌ها را پشتیبانی نمی‌کند. لیگچر «ریال» ، «۵» و «۸» به نظر غریب می‌آیند. (۷/۱۰)

۴- دو زبانه بودن:
این فونت فقط گلیف‌های زبان فارسی را در خود دارد و با تغییر زبان کیبورد مجبور می‌شوید که فونتتان را تغییر بدهید. (۰/۱۰)

۵- گلیف‌های متناسب و هماهنگ با کل فونت:
گلیف‌های این فونت تقریبن هماهنگ هستند، به جز گلیف‌های «ی»، «و»، «ـع»، «م»، «ر» و همسان‌هایش که به نظر می‌آید کمی در خود فرو رفته اند یا کش آمده‌اند. (۵/۱۰)

۶- امکان استفاده‌ی همزمان در وب و نشر رومیزی:
این فونت می‌تواند در فضای وب مورد استفاده قرار بگیرد اما به نظر می‌رسد برای نشر رومیزی مناسب‌تر است که این احتمالن مقوله‌ای سلیقه‌ای خواهد بود. (۶/۱۰)

۷- نداشتن مشکل در اتصالات و ترکیبات:
این فونت در این زمینه مشکلات فراوانی دارد. در برخی فواصل حروف به علت کشیده بودن گلیف‌ها، سفیدی زیاد دیده می‌شود و در موارد دیگر حروف در هم می‌روند. (۵/۱۰)

۸- نوآوری:
خانواده‌ی فونت ویژه در این زمینه امتیاز متوسطی می‌گیرد. (۵/۱۰)

۹- زیبایی:
این از آن فاکتورهایی هست که توضیح دادنش دشوار و مصادیقش کاملن شخصی‌ست. بنابراین امتیاز این بخش بدون توضیح اضافی و با در نظر گرفتن تمام موارد زیبایی‌شناسی فونت فارسی و تناسبات بصری داده می‌شود. (۵/۱۰)

۱۰- کپی‌رایت، لایسنس و امکان خرید:
استفاده از این فونت محدود به مدرسه آزاد ویژه است. اما در عین حال در بسته نرم‌افزاری قلم برتر نیز فروخته می‌شود. در نتیجه برای استفاده، کاربر باید ابتدا قلم برتر را خریداری کند، سپس هر کدام از وزن‌های این فونت را جداگانه بخرد. (۱/۱۰)

پیشنهاد: آپدیت جدیدی جهت بهبود فونت ارائه شود. زبان دوم برای فونت طراحی شود.

پیش از محاسبهٔ مجموع امتیازها، در اینجا نگاهی به تعدادی تصویر می‌اندازیم که در آن، تمام این فونتها در کنار هم مورد مقایسه قرار گرفته‌اند:

هنوز تمام نشده است. یک صفحهٔ دیگر باقی مانده که در آن به نمودار و جدول نهایی مجموع امتیازات و جمع‌بندی می‌رسیم: