۴- فونت Nika:
این فونت توسط صالح سوزنچی طراحی شده است. صالح مدتهاست که در حال اصلاح فونتهای قدیمی فارسی است و در واقع حرفه‌ی اصلی او کدنویسی است. او چندین فونت را نیز با توجه به تجربه‌ای که به دست آورده خود طراحی کرده است. از او این فونت را برای بررسی انتخاب کرده‌ام:
۱- خوانایی در سایز کوچک:
این فونت در این زمینه خوب عمل می‌کند. مشکل خاصی در این زمینه دیده نشد. (۱۰/۱۰)
۲- وزن‌های متنوع:
این فونت تنها یک وزن دارد. ممکن است در آینده طراح به فکر اضافه کردن وزن‌های دیگر بیفتد. (۰/۱۰)
۳- اعداد، نشانه‌ها و گلیف‌های اضافی:
برخی از گلیف‌های اضافی در این فونت دیده نمی‌شود مانند > و < و ٪.البته تعدادشان زیاد نیست. اعداد و نشانه‌ها تقریبن متناسب و بدون مشکل هستند. (۷/۱۰)
۴- دو زبانه بودن:
این فونت فقط گلیف‌های زبان فارسی را در خود دارد و با تغییر زبان کیبورد مجبور می‌شوید که فونتتان را تغییر بدهید. (۰/۱۰)
۵- گلیف‌های متناسب و هماهنگ با کل فونت:
گلیف‌ها تقریبن به خوبی با هم هماهنگ و به اصطلاح یک‌دست هستند. (۹/۱۰)
۶- امکان استفاده‌ی همزمان در وب و نشر رومیزی:
این فونت می‌تواند در فضای وب مورد استفاده قرار بگیرد و در زمینه‌ی نشر رومیزی هم خود را تا سطح بالایی برساند، گرچه ممکن است حالت خاص حروف، کمی از مقبولیت این فونت برای استفاده در روزنامه یا کتاب بکاهد. (۷/۱۰)
۷- نداشتن مشکل در اتصالات و ترکیبات:
در این مورد هم تقریبن مشکلی مشاهده نشد. (۹/۱۰)
۸- نوآوری:
فونت نیکا امتیاز متوسطی در این زمینه دریافت می‌کند. (۶/۱۰)
۹- زیبایی:
این از آن فاکتورهایی هست که توضیح دادنش دشوار و مصادیقش کاملن شخصی‌ست. بنابراین امتیاز این بخش بدون توضیح اضافی و با در نظر گرفتن تمام موارد زیبایی‌شناسی فونت فارسی و تناسبات بصری داده می‌شود. (۷/۱۰)
۱۰- کپی‌رایت، لایسنس و امکان خرید:
این فونت آزاد است. برای استفاده از این فونت نیاز به پرداخت مبلغی نیست، اما شما می‌توانید در صورت تمایل به میزان دلخواه از طراح یا طراحان فونتهای آزاد حمایت کنید. نیکا از طریق گیت‌هاب طراح قابل دانلود است. (۱۰/۱۰)
پیشنهاد: وزن‌های بیشتری برای فونت نیکا عرضه و دو زبانه شود. آپدیت جدیدی جهت بهبود فونت ارائه شود. با این اقدامات نیکا به راحتی به امتیازهای خیلی بالاتری می‌رسد.
۵- فونت Omid:
این فونت توسط امید امامیان طراحی و پس از فروخته شدنِ حقوقش با نام «جام جم» در سازمان صدا و سیما مورد استفاده قرار گرفته است. با هم به بررسی این فونت می‌پردازیم:
۱- خوانایی در سایز کوچک:
این فونت در این زمینه بسیار خوب عمل می‌کند. (۱۰/۱۰)
۲- وزن‌های متنوع:
این فونت در ۴ وزن مختلف اولترا لایت، لایت، ساده و بولد ارائه شده است. شاید بتوان وزن بولد این فونت را در واقع مدیوم دانست که البته این یک نظر شخصی است. به طور کلی میزان افزایش تیرگی در چهار وزن مختلف کمتر از میزان معمول به نظر می‌رسد. (۹/۱۰)
۳- اعداد، نشانه‌ها و گلیف‌های اضافی:
گلیف‌هایی را نیافتم که در این فونت موجود نباشد. لیگچر «لا» در این فونت واقعن غریب است و نیز «ریال» نیز در نرم‌افزارهای گرافیکی با مشکل همپوشانی گلیف‌ها مواجه می‌شود. (۹/۱۰)
۴- دو زبانه بودن:
این فونت دو زبانه است و نکته‌ی جالب توجه آن موجود بودن گلیف‌های لاتین به تناسب و هموزن با گلیف‌های فارسی ست. (۱۰/۱۰)
۵- گلیف‌های متناسب و هماهنگ با کل فونت:
گلیف‌های این فونت کاملن هماهنگ هستند. طراحی گلیف‌های این فونت مصداق بارز «سهل و ممتنع» بودن طراحی فونت است. به نظر می‌رسد که بسیار ساده است و سالهاست که آنها را دیده‌ایم و در عین حال شبیه هیچ فونت دیگری نیست و این یک موفقیت بزرگ است. (۱۰/۱۰)
۶- امکان استفاده‌ی همزمان در وب و نشر رومیزی:
این فونت به خوبی می‌تواند در فضای وب مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین به راحتی قابلیت استفاده در نشر رومیزی را نیز دارد. (۱۰/۱۰)
۷- نداشتن مشکل در اتصالات و ترکیبات:
این فونت در این زمینه بی‌نقص عمل می‌کند. البته به هنگام اتصال گلیف‌های «ر»، «ز»، «ژ» و مانند اینها به حروف پس از خود به نظر می‌رسد که فاصله بین حروف بسیار کم است و کلمات یکسره خوانده می‌شوند. فواصل پس از علائم مانند «.» و «)» زیاد است. (۹/۱۰)
۸- نوآوری:
با توجه به موارد گفته شده، خانواده‌ی فونت امید می‌تواند نمره‌ی خوبی در این زمینه دریافت کند. (۱۰/۱۰)
۹- زیبایی:
این از آن فاکتورهایی هست که توضیح دادنش دشوار و مصادیقش کاملن شخصی‌ست. بنابراین امتیاز این بخش بدون توضیح اضافی و با در نظر گرفتن تمام موارد زیبایی‌شناسی فونت فارسی و تناسبات بصری داده می‌شود. تناسب، توازن و روانی خاصی که این فونت به متن و تایپوگرافی حاصل از آن می‌دهد، مثال‌زدنی و منحصر به فرد است. (۱۰/۱۰)
۱۰- کپی‌رایت، لایسنس و امکان خرید:
این فونت تا کنون چه به صورت رایگان و چه برای خرید عرضه نشده است و استفاده از آن محدود به سازمان صدا و سیما و متعلقات آن است. (۰/۱۰)
پیشنهاد: آپدیت جدیدی جهت بهبود فونت ارائه شود. ای کاش که این فونت فروخته نشده بود و همه می‌توانستند از آن استفاده کنند!
۶- فونت Milad:
این فونت توسط رضا بختیاری‌فرد طراحی شده و شاید مابین فونتهای سریف و سنس سریف حرکت می‌کند. با هم به بررسی این فونت می‌پردازیم:
۱- خوانایی در سایز کوچک:
این فونت در این زمینه بسیار خوب عمل می‌کند. (۱۰/۱۰)
۲- وزن‌های متنوع:
این فونت بنا به گفته‌ی طراح، در ۱۰ وزن مختلف ارائه شده است. (۱۰/۱۰)
۳- اعداد، نشانه‌ها و گلیف‌های اضافی:
گلیف‌هایی را نیافتم که در این فونت موجود نباشد. لیگچر «ریال» و عدد «۵» در این فونت کمی غریب است و برخی گلیف‌ها موجود نیستند. (۷/۱۰)
۴- دو زبانه بودن:
این فونت فقط گلیف‌های زبان فارسی را در خود دارد و با تغییر زبان کیبورد مجبور می‌شوید که فونتتان را تغییر بدهید. (۰/۱۰)
۵- گلیف‌های متناسب و هماهنگ با کل فونت:
گلیف‌های این فونت تقریبن هماهنگ هستند، به جز گلیف‌های «ح»، «ع» و همسان‌هایشان که به نظر می‌آید کمی شکستگی هندسی دارند و «ع»ها که در تناسب فرمی با «ح»ها نیستند. (۸/۱۰)
۶- امکان استفاده‌ی همزمان در وب و نشر رومیزی:
این فونت به خوبی می‌تواند در فضای وب مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین به علت طراحی خوب قابلیت استفاده در نشر رومیزی را نیز دارد. (۱۰/۱۰)
۷- نداشتن مشکل در اتصالات و ترکیبات:
این فونت در این زمینه مشکلاتی دارد که در تصویر بهتر دیده می‌شود. عمده‌ی مشکلات مربوط به اتصالات «ز» و «ا» و «ه» و «لا» می‌شود. (۵/۱۰)
۸- نوآوری:
خانواده‌ی فونت میلاد می‌تواند نمره‌ی خوبی در این زمینه دریافت کند. (۹/۱۰)
۹- زیبایی:
این از آن فاکتورهایی هست که توضیح دادنش دشوار و مصادیقش کاملن شخصی‌ست. بنابراین امتیاز این بخش بدون توضیح اضافی و با در نظر گرفتن تمام موارد زیبایی‌شناسی فونت فارسی و تناسبات بصری داده می‌شود. (۹/۱۰)
۱۰- کپی‌رایت، لایسنس و امکان خرید:
این فونت تا کنون چه به صورت رایگان و چه برای خرید عرضه نشده است. البته طراح فونت در پروفایل بیهنس خود امکان خرید از طریق ایمیل را به صورت محدود فراهم کرده است.(۳/۱۰)
پیشنهاد: این فونت به طور عمومی برای خرید و به صورت دو زبانه عرضه شود. آپدیت جدیدی جهت بهبود فونت ارائه شود.
۷- فونت Novin:
این فونت توسط هیربد لطفیان برای بانک اقتصاد نوین طراحی شده و شاید این اولین بار باشد که بانکی در کشور به طور کامل از یک خانواده‌ی فونت بهره می‌برد. با هم به بررسی این فونت می‌پردازیم:
۱- خوانایی در سایز کوچک:
این فونت در این زمینه بسیار خوب عمل می‌کند. (۱۰/۱۰)
۲- وزن‌های متنوع:
مطلع شدم که فونت نوین‌وب تنها یک وزن دارد. اما فونت نوین دارای ۴ وزن مختلف است. بنابراین جدول و نمودار به روز شدند. (۱۰/۱۰)
۳- اعداد، نشانه‌ها و گلیف‌های اضافی:
معدودی از گلیف‌ها در این فونت موجود نیستند که در تصویر مشخص است. (۹/۱۰)
۴- دو زبانه بودن:
این فونت دو زبانه است و نکته‌ی جالب توجه آن موجود بودن گلیف‌های لاتین به تناسب و هموزن با گلیف‌های فارسی ست. (۱۰/۱۰)
۵- گلیف‌های متناسب و هماهنگ با کل فونت:
گلیف‌های این فونت کاملن هماهنگ هستند، به جز گلیف «۵» که به نظر می‌آید کمی شکستگی هندسی دارد. (۹/۱۰)
۶- امکان استفاده‌ی همزمان در وب و نشر رومیزی:
این فونت به خوبی می‌تواند در فضای وب مورد استفاده قرار بگیرد. همچنین به علت طراحی خوب قابلیت استفاده در نشر رومیزی را نیز دارد. (۱۰/۱۰)
۷- نداشتن مشکل در اتصالات و ترکیبات:
این فونت در این زمینه خوب عمل می‌کند. البته در مواردی فواصل بین حروف در هنگام اتصالات تنظیم نشده و زیاد یا کم می‌شود. همچنین محل اتصال حروف در نرم‌افزارهای گرافیکی درست همپوشان نمی‌شود که در تصویر قابل مشاهده است. (۸/۱۰)
۸- نوآوری:
خانواده‌ی فونت نوین می‌تواند نمره‌ی خوبی در این زمینه دریافت کند. (۸/۱۰)
۹- زیبایی:
این از آن فاکتورهایی هست که توضیح دادنش دشوار و مصادیقش کاملن شخصی‌ست. بنابراین امتیاز این بخش بدون توضیح اضافی و با در نظر گرفتن تمام موارد زیبایی‌شناسی فونت فارسی و تناسبات بصری داده می‌شود. (۸/۱۰)
۱۰- کپی‌رایت، لایسنس و امکان خرید:
این فونت تا کنون چه به صورت رایگان و چه برای خرید عرضه نشده است و استفاده از آن محدود به بانک اقتصاد نوین و متعلقات آن است. (۰/۱۰)
پیشنهاد: آپدیت جدیدی جهت بهبود فونت ارائه شود. وزن‌های بیشتری طراحی شود. متاسفانه امکان مطرح کردن پیشنهاد عرضه‌ی این فونت جهت خرید وجود ندارد.
